Toekomst Verpakkingendossier

POSITION PAPER m.b.t. het nieuwe Verpakkingen Akkoord      december 2011

Wettelijk kader
Het Besluit Verpakkingen (2005) maakt producenten en importeurs  verantwoordelijk voor de gescheiden inzameling en verwerking van alle verpakkingen. In 2008 is een Verpakkingenbelasting voor alle verpakkingen geïntroduceerd. De hoogte van het tarief is gebaseerd op de milieudruk van verschillende verpakkingsmaterialen.

Het Besluit Verpakkingen heeft milieudoelstellingen (inclusief recyclingdoelstellingen per materiaal) en introduceert producentenverantwoordelijkheid. Artikel 2 van het Besluit verplicht PI’s gemeenten de kosten voor inzameling en recycling van consumentenverpakkingen te vergoeden. Artikel 2 lid 3 bepaalt dat de kosten van verpakkingen in bedrijfsafval al zijn betaald door de ontdoener. Hiermee wordt voorkomen dat bedrijven waarvan de verpakkingen eindigen in het bedrijfsafval twee keer betalen. Ongeveer de helft van alle verpakkingen is bedrijfsverpakking.

BVNL

De Stichting Bedrijfsverpakkingen Nederland (BVNL) is een belangenbehartigers organisatie voor bedrijven waarvan de afgedankte verpakkingen terecht komen in het bedrijfsafval. Het gaat om bedrijven die producten hoofdzakelijk leveren in het business to business segment (B2B). Deelname aan BVNL staat open voor alle bedrijven waarvan het aandeel bedrijfsverpakkingen tenminste 80% is. BVNL wil bewerkstellingen dat haar leden het Besluit Verpakkingen kunnen nakomen tegen de laagst mogelijke kosten. BVNL heeft daarom een uitvoeringsorganisatie opgericht waar producenten en importeurs zich bij kunnen aansluiten. BVNL beschikt over een door het ministerie van I&M goedgekeurde Mededeling.

Afschaffen verpakkingenbelasting dwingt tot nieuwe afspraken

Het Kabinet wil de Verpakkingenbelasting, die jaarlijks ca. 300 miljoen euro opbrengt,  eind 2012 afschaffen. Dit heeft de volgende consequenties:

a)    Het Besluit Verpakkingen wordt het enige wettelijke kader

b)    Milieudruk vormt niet langer de grondslag voor een systeem waaraan alle bedrijven die verpakte producten op de markt zetten aan meebetalen

c)    Van de 300 miljoen Verpakkingenbelasting wordt 115 miljoen doorgesluisd naar het Afvalfonds. Deze financiering komt te vervallen

d)    De Belastingdienst zal geen cijfers meer verstrekken over de hoeveelheid verpakkingen die jaarlijks op de Nederlandse markt worden gebracht.
Het Afvalfonds is opgezet om de kosten van het Besluit Verpakkingen te betalen. Het  Afvalfonds betaalt 115 miljoen per jaar aan: de kosten van de gescheiden inzameling en recycling van consumentenverpakkingen bij gemeenten, de kosten van de aanpak van zwerfafval, de promotie van de gescheiden inzameling van bedrijfsverpakkingen en uitvoeringskosten. Afspraken over de uitvoering van het Besluit Verpakkingen en de relatie met de Verpakkingenbelasting zijn vastgelegd in een zogeheten Raamakkoord. Het afschaffen van de verpakkingenbelasting dwingt partijen een nieuw Verpakkingen akkoord te sluiten en een nieuw financieringsmodel / -organisatie te ontwikkelen. Rijksoverheid, het verpakkende bedrijfsleven en gemeenten zijn onderhandelingen gestart over de uitvoering van het Besluit Verpakkingen en een nieuw akkoord.

Standpunten en doelstellingen BVNL voor een nieuw Verpakkingen akkoord 

  1. Bewerkstellingen dat een nieuw akkoord eraan bijdraagt dat BVNL leden aan  de eisen van het Besluit Verpakkingen kunnen blijven voldoen tegen de laagst mogelijke kosten.
  2. Voorkom hoge administratieve lasten. BVNL is voorstander van een drempel in het Besluit Verpakkingen van tenminste 50.000 kilogram
  3. BVNL wil dat artikel 2 lid 3 in het Besluit Verpakkingen opgenomen blijft, zodat bedrijven niet twee keer gaan betalen voor bedrijfsverpakkingen.
  4. BVNL hecht er groot belang aan dat artikel 2, lid 3 in de praktijk correct wordt toegepast. Een heffing blijft beperkt tot consumentenverpakkingen.
  5. BVNL is geen voorstander van milieudruk als grondslag voor een heffing maar pleit ervoor de inzamel- en recyclingkosten als maatstaf te nemen. BVNL hanteert daarbij als principe: Wie vervuilt, betaalt. Bedrijven met consumentenverpakkingen betalen mee aan de kosten van gemeenten. De kosten voor het bestrijden van zwerfafval behoren te worden betaald door bedrijven waarvan de verpakkingen een groot risico lopen in het zwerfaval terecht te komen. Een bijdrage van B2B bedrijven op vrijwillige basis blijft altijd mogelijk en zal door BVNL worden gestimuleerd
  6. BVNL behoort deel te nemen aan onderhandelingen tussen rijksoverheid en het verpakkende bedrijfsleven over bedrijfsverpakkingen. Een komend akkoord over bedrijfsverpakkingen of een algemeen akkoord waar bedrijfsverpakkingen onderdeel van uitmaken moet door het BVNL Bestuur  worden goedgekeurd.
  7. BVNL hoeft niet deel te nemen aan onderhandelingen tussen het verpakkende bedrijfsleven, rijksoverheid en de gemeenten over consumentenverpakkingen zolang de uitkomst van deze onderhandelingen de belangen van BVNL leden niet schaadt. Indien dit onverhoopt het geval is zal BVNL zich tegen (onderdelen van) een nieuw Verpakkingen akkoord verzetten. Indien Rijksoverheid, het verpakkende bedrijfsleven en gemeenten voor een sluitende financiering van het akkoord besluiten gebruik te gaan maken van een zogeheten Algemeen Verbindend Verklaring (AVV) dan vindt BVNL dat de scope van AVV zich moet beperken tot consumentenverpakkingen.
  8. De gescheiden inzameling en recycling van verpakkingen in het bedrijfsafval kan tegen lagere kosten dan bij consumentenverpakkingen. In veel gevallen is er zelfs sprake van netto opbrengst (metaalschroot, papier, schoon kunststof). De ingezamelde hoeveelheden helpen de algemene doelstellingen te halen en verlagen de kosten. BVNL is tegen kruisbestuiving van kosten en opbrengsten tussen consumenten- en bedrijfsverpakkingen en materialen onderling.
  9. BVNL wil een monitoringsystematiek met lage administratieve lasten.

10. BVNL is bereid er aan bij te dragen dat de doelstellingen van het Besluit Verpakkingen  ook door niet BVNL leden eenvoudiger kunnen worden bereikt, mits dat niet strijdig is met een van de bovenstaande punten. BVNL is voor samenwerking met andere organisaties om gemeenschappelijke onderdelen, zoals preventie & monitoring, effectiever en goedkoper te kunnen uitvoeren.

Inmiddels is er een nieuw akkoord bereikt dat door alle partijen is ondertekend. Daarmee is de start per 1 januari 2013 van het (nieuwe) Afvalfonds Verpakkingen een feit. Zie ook Afvalfonds Verpakkingen.